Gerekçeli karar nedir?

Gerekçeli karar; Mahkemelerin yapmış oldukları yargılama sonucunda Cumhuriyet Savcılığının iddianamesinde belirttiği delilleri, talepleri, sanık savunmalarını, müşteki şikayetlerini tetkik ederek, sonuçta vermiş olduğu karara denilir.

Genelde duruşmanın son celsesinde hakim kararını açıklar. Ancak gerekçeli karar daha sonra hazırlanarak taraflara tebliğ edilir. Gerekçeli kararda hakim, en son celsede vermiş olduğu kararın hangi hukuki temellere dayandığını açıkça yazar.

Hangi kararlar gerekçeli yazılır?

Anayasamızın 141. maddesine göre her mahkeme verdiği bütün kararları gerekçeli karar şeklinde yazmak zorundadırlar. Yani verilen bütün kararların gerekçesi olması gereklidir.

Gerekçeli karar nasıl yazılır? ( hukuki dinlenilme hakkının ihlali nedir?)

Mahkemeler karar verdiklerinde, vermiş oldukları kararlarını net bir şekilde ve özellikle somut olarak, açıkça gerekçelendirmek zorundadırlar. Aksi bir durum, yani gerekçenin eksik olması, sadece görünüş itibariyle yazılmış olması yargılanma hakkının ihlali anlamına yani, hukuki dinlenilme hakkının ihlali anlamına gelir.

Gerekçeli kararda bulunması gerekenler:

Gerekçeli karar nedir? sorusunu öğrendikten sonra diğer bir konuya geçelim. Gerekçeli kararlarda bazı hususların bulunması kanunen zorunlu tutulmuştur. Bunlardan bazıları:

*İddianın ve Savunmanın nelerden ibaret olduğu, iddiaların ve savunmaların dayandığı delillerin nelerden ibaret olduğu,

*Delillerin değerlendirilmesi, eğer değerlendirilmeyen veya kanıt yönünden üstte olduğu kabul edilen eylemleri ve nedenlerini,

*Delillerin ve bahsedilen hususların işaret ettiği kanı, sanığın eylemi, uygulanan veya uygulanacak maddeler,

*Verilen cezayı ağırlaştıran veya bu cezayı hafifleten nedenler, cezayı kaldıran sebeplerin var olup olmadığı, temel olarak baz alınan cezanın belirlenmesi ile ilgili nedenler,

*Cezanın güvenlik tedbirlerine çevrilmesi, ertelenmesi veya ek güvenlik tedbirlerine hükmedilmesine ilişkin hukuki dayanaklar,

*Beraat kararının gerekçesinin mevzuatta belirtilen şartları taşıyıp taşımadığı,

*Ceza verilmesine yer olmadığı kararının gerekçesinin mevzuatta belirtilen şartları taşıyıp taşımadığı,

*Diğer kararlarda hükmün nedenleri.

Gerekçeli kararın yazılma süresi nedir? 

Gerekçeli karar kaç günde yazılır? Gerekçeli kararlar genel olarak hükümden sonra yazılırlar. Hüküm en son duruşmada verilir. En son duruşmada hazır olan tarafların yüzüne karşı okunur. Hazır olmayanlara ise  tebliğ edilir demiştik. Gerekçeli kararın ne zaman yazacağı ceza ve hukuk mahkemelerine göre değişiklik göstermektedir. Ceza Mahkemelerinde hükmün verildiği tarihten itibaren onbeş gün içerisinde gerekçeli kararın hazırlanması gerekir. Hukuk Mahkemeleri ve idare ile vergi mahkemelerinde bu süre bir aydır.

Gerekçeli kararın tebliği!

Gerekçeli karar son celsede yani hükmün açıklandığı celsede hakim önünde hazır iseler kendilerine en son bildirdikleri adrese tebliğ edilir. Tebliğ alındığı tarih yasal sürenin başladığı tarihtir. Ancak hüküm yüzüne karşı okunan kişilere tebliğ yapılmaz. Bu kişiler hükmün okunduğu tarihten itibaren başlayarak yasal haklarını kullanmak durumundadırlar.

Gerekçeli karar ne zaman kesinleşir?

Gerekçeli kararlar tebliğ edildikten sonra veya tefhim edildikten sonra (duruşmada yüzünüze kararın okunması tefhim demektir) gerekli yasal süre sonunda Mahkeme yazı işleri müdürü tarafından kesinleşir. Kesinleşen kararlar gereği yapılmak üzere ceza mahkemelerinde Cumhuriyet Başsavcılığına gönderilir.

Karara çıkmış dosya ne zaman tebliğ edilir?

Gerekçeli karar kaç günde tebliğ edilir? Ceza Mahkemelerinde karara çıkan dosya hemen tebliğe çıkarılır. Bunun için tarafların herhangi bir işlem yapmalarına gerek yoktur. Ancak Hukuk Mahkemelerinde karara çıkmış dosya taraflardan birinin tebliğ için dilekçe vermesine kadar kendiliğinden tebliğ edilmez. Taraflardan biri gerekçeli kararın tebliğini istediği zaman tüm taraflara tebliğ edilir.

Gerekçeli karar öğrenme : 

Gerekçeli karar verilmiş ise, hakkınızdaki gerekçeli kararı vatandaş uyap adresinden öğrenebilirsiniz.

Dosya durumu gerekçeli karar yazıldı : 

Eğer e devlette dosya durumunuz gerekçeli karar yazıldı ise bu şu anlama gelmektedir. Hakkınızda verilen kararın gerekçesi yazılmıştır. bu kararı öğrenebilmeniz için bir üst paragrafta belirttiğimiz gibi vatandaş uyap adresinden karara göz atabilirsiniz.

Gerekçeli karara itiraz : 

Gerekçeli karara yapılabilecek itiraz türü gerekçeli kararın en son paragrafında yazılır.  İstinafa tabi suçlarda istinaf, yargıtay incelemesine tabi suçlar veya konularda yargıtaya itira edilebilir. İtiraz süresi ve mercii hakkında verilen gerekçeli kararın en son paragrafına bakmanız yeterlidir. Daha iyi anlayabilmek için aşağıdaki gerekçeli karar örneğini inceleyebilirsiniz.

Gerekçeli karar örneği:

World belgesi formatındaki örneğe BURAYI tıklayarak ulaşabilirsiniz.

Gerekçeli kararı uyap üzerinden sorgulama makalemiz için burayı tıklayabilirsiniz.  

Ayrıca makalemiz için hazırladığımız videomuzu izleyebilirsiniz. Buyurun:

Daha fazlası için sitemizi inceleyebilir, sorularınız varsa forum bölümümüze ilgili herhangi bir bölüme sorabilirsiniz.